Zomaar ‘iets met bedrijven’ doen is natuurlijk nooit een doel op zich. Het kost in het begin vrij veel tijd. Dat is het alleen waard als je weet wat je wil bereiken bij de leerlingen. Ben je op zoek naar contexten voor verdieping in jouw vak? Of wil je ze laten zien welke mogelijkheden er in de toekomst liggen om ze te helpen bij hun studiekeuze?
Voor elk van deze keuzes zijn verschillende activiteiten met bedrijven geschikt.
Hieronder staat een lijst van activiteiten en voor welk doel deze met name geschikt zijn. In de agenda vind je meer informatie over wanneer deze activiteiten plaatsvinden.
Enthousiasmeren, beter beeld van het vak
In het basisonderwijs en in de onderbouw helpen activiteiten met bedrijven om leerlingen een bredere kijk op de wereld te laten krijgen. En je kunt ze laten zien welke rol jouw vak in het ‘echt’ werkt. Daarbij zien leerlingen in bedrijven dat mensen daar alle niveaus en vanuit verschillende kanten samenwerken. Voor leerlingen in de derde klas helpt het bij de sector- of profielkeuze als zij zien wat voor werkzaamheden mogelijk zijn in het werkveld.
Activiteiten
Activiteiten die goed passen bij deze oriëntatie, kennismaking van leerlingen zijn bijvoorbeeld:
- Verrijk je lessen met voorbeelden uit kranten, nieuws, LinkedIn, en Facebook.
Opmerkelijke dingen in het nieuws deel ik, vaak met vragen voor in de les door via Social Media. Volg Bedrijf in de Klas op Facebook, Instagram en LinkedIn.
Daarnaast kun je via Social Media interessante bedrijven of kranten volgen:- Techniek/O&O/T&T: maar ook pagina’s van bedrijven in de buurt, maar ook ingenieursbureaus zijn interessant (Witteveen+Bos, Royal Haskoning DHV etc)
- Voor wiskunde en (bedrijfs)economie: CBS
- …
Heb je geen social media account? De berichten die ik plaats vind je allemaal terug onder berichten.
Niet zo dol op social media? Lees dan waar je kan het financieel dagblad, voor de techneuten het Technisch Weekblad en luister naar BNR Radio of Radio 1. Hoe meer je leest en luistert, hoe interessanter de verhalen worden!
- 5 minuten Bedrijf in de Klas: soms heb je wat minder tijd, maar wil je de leerlingen toch over een bepaald vraagstuk of onderwerp na laten denken.
Kijk voor vraagstukken die ik tegen kom bij inspiratie en bij berichten. Om de leerlingen te stimuleren hun vragen op te schrijven, kun je de vragenposter gebruiken, met voorbeeldvragen. - Eén lesuur Bedrijf in de Klas:
De activiteiten van Bedrijf in de Klas op de pagina verbreding kun je voor ieder onderwerp/thema/vraagstuk uitwerken. Voorbeelden voor korte opdrachten voor zo’n 20 bedrijven staan hier uitgewerkt (klik op één van de bedrijfslogo’s). Voor in de scheikundeles heeft Stichting C3 digibord-lessen ontwikkeld met korte ontwerpopdrachten. In het begeleidende beeldmateriaal maken zij ook de koppeling met beroepen en bedrijven. Dit materiaal is ontwikkeld voor basisscholen, maar ook zeer geschikt voor de onderbouw op middelbare scholen.
Inhoudelijke verdieping
Ben je op zoek naar meer inhoudelijke verdieping voor in jouw lessen? Dan zijn activiteiten geschikt waarbij (iemand van) een bedrijf goed kan laten zien wat ze doen op één gebied. Dit kan vaak het beste ín de klas, dan zijn de leerlingen ook minder afgeleid door bijvoorbeeld een bezoek en alles daaromheen. Bovendien kun jij jouw lessen hier makkelijker op afstemmen.
Heb je meer tijd om de verdieping te zoeken, denk dan eens aan een groter project. Dan heb je tijd om meer diepgang aan te brengen rondom één onderwerp. Deze verdieping kun je ook in een wedstrijd zoeken.
Voor individuele leerlingen is een sector- of profielwerkstuk een mooi moment om verdieping te zoeken in een bepaald onderwerp.
Videomateriaal met vakinhoud van bedrijven
Het voordeel van filmmateriaal is dat je het op jouw eigen moment aan- en uit kunt zetten en er weinig voor hoeft te regelen. Ook kun je vooraf bekijken waar de film over gaat, waardoor het makkelijker is om hier een les omheen te bouwen.
- Tech? Bekijk ‘t ff!
In deze films van Jet-Net & TechNet gaat Lize Korpershoek op bezoek bij:
Urenco
Rijkswaterstaat
The Calcite Factory van Waternet
Fujifilm
- Webcasts van Jet-Net
Gastsprekers vanuit het bedrijfsleven geven tijdens de webcast een online gastles aansluitend bij het curriculum. Netflix om context uit het bedrijfsleven de klas in te halen!
Bekijk ze hier! - Exact wat je zoekt van C3
Leerlingen die zich oriënteren op een bèta-studie kunnen op deze website terecht voor een studietest en informatie over de verschillende opleidingen. - Schooltv
Op schooltv.nl staan onder andere filmpjes van klokhuis, clipphanger maar ook ‘de Rekenkamer in de Klas’, ‘Dossier Economie’ en nog veel meer. Hier kun je ook ontzettend veel filmpjes over bedrijven vinden, voor iedere leeftijd.
Gastlessen
Met een gastles kun je iemand in de klas vragen die over een specifiek onderwerp veel weet. Ruim ook tijd in voor vragen.
- Via gastlessenzogeregeld.nu
Op deze pagina kun je vanuit jouw regio zoeken naar een geschikt bedrijf. Pas bij het aanklikken van het bedrijf zie je wat ze doen – het is dus wat lastiger om te zoeken vanuit een onderwerp naar een bedrijf. Mocht je een coördinator op school of in de buurt hebben, vraag dan eventueel of hij/zij mee wil denken welk bedrijf geschikt is voor jouw vraag.
De bedrijven in de database van gastlessenzogeregeld zijn voornamelijk technische bedrijven. Dat wil echter niet zeggen dat zij voor andere vakken geen aanbod hebben – op deze pagina zie je hoe je naar bedrijven kan kijken en een vraag voor jouw vak kunt vinden bij ieder bedrijf. - Jet-Net & TechNet
Als jouw school een Jet-Net (havo/vwo) of Technet (vmbo) school is, kun je bij de coördinator vragen met welke bedrijven jullie contact hebben en wat de mogelijkheden voor een gastles zijn.
(Vakoverstijgende) projecten
Op deze pagina staan allerlei vraagstukken waar je projecten over kan doen, vanuit allerlei vakken. Niet ieder vraagstuk is geschikt voor ieder vak, maar voor iedereen zit er wel iets bij. En je kunt natuurlijk altijd je eigen vraagstukken opstellen.
Voor een vraagstukken rondom babyvoeding (makkelijk te ‘vertalen’ naar alle soorten voeding!) en zelfrijdende vrachtwagens heb ik vragen vanuit verschillende kanten uitgewerkt. Voor de andere onderwerpen kun je dat zelf doen. Hier lees je hoe je dat kunt aanpakken.
Zou je een project willen doen rondom duurzaamheid? Hiervoor heb ik een volledig uitgewerkt project geschreven voor 6 lessen over duurzaam plastic. Het is gericht op 5vwo/4havo scheikundelessen, maar met wat aanpassingen is dit project ook goed in te zetten voor biologie, aardrijkskunde, en (bedrijfs)economie. Stuur mij een bericht als je interesse hebt in dit lesmateriaal.
Wedstrijden
Verschillende partijen organiseren wedstrijden voor leerlingen. Ook om ze meer met vraagstukken uit bedrijven in aanraking te laten komen. Het voordeel van deelnemen aan een wedstrijd is dat materiaal beschikbaar is, de eisen helder zijn en er een competitie-element in zit. Het nadeel is dat je rekening moet houden met de planning en onderwerpen van de organisatie. Vind je het spannend om mee te doen? Doe dan de eerste keer eens mee voor de lol – je bent op zijn minst een ervaring rijker en wie weet gaat het beter dan je denkt!
Een aantal wedstrijden zijn:
- Eureka!Cup van Stichting Techniek Promotie
De Eureka!Cup is een landelijke ontwerpwedstrijd met technologische en (natuur-) wetenschappelijke vraagstukken voor jongeren uit leerjaar 1 t/m 3 van havo-vwo. Het project laat toepassingen zien van technologie en natuurwetenschappen in relatie tot een maatschappelijk relevant onderwerp. Samen met bedrijven en overheidsinstellingen worden ontwerpopdrachten ontwikkeld die enerzijds zo realistisch mogelijk zijn (het bedrijf is hier zelf ook mee bezig) en anderzijds aansluiten op de belevingswereld van jongeren. - Artcadia van Arcadis
‘Artcadia, Imagine your future’ is een landelijke techniek- en kunstwedstrijd. Met Artcadia zien leerlingen dat techniek antwoorden biedt op dringende maatschappelijke vraagstukken. Door op een creatieve manier na te denken over deze uitdagingen, zien ze zien hoe belangrijk, leuk en spannend dit is. - Meet the Boss van Jet-Net & TechNet
Meet the Boss is een spannende debatwedstrijd op het snijvlak van technologie en maatschappij. Leerlingen van twee tot vier verschillende middelbare scholen gaan in debat met elkaar én binden de strijd aan met een boss, een topmanager van een Jet-Net & TechNet bedrijf. De leerlingen zijn vooraf aangewezen als voor- of tegenstanders van de stelling en komen goed beslagen ten ijs. De boss is voorzitter van een driekoppige jury. Hij of zij leidt het debat in en discussieert mee. Als het debat is afgelopen, kiest de boss welke school zich het beste heeft geweerd. - Imagination at Work van Stichting C3
Imagination at work is een scholierenwedstrijd voor leerlingen die een sector- of profielwerkstuk moeten maken. Kinderen maken kennis met actueel onderzoek uit de chemie en life sciences en jongeren krijgen gelegenheid om te werken aan vraagstukken rond overbevolking, voeding, energie, duurzaamheid en klimaat. De aanmelding voor het opvolgende jaar start al in mei, dus ben er op tijd bij!
Sector- of Profielwerkstuk
Leerlingen die een sector- of profielwerkstuk willen doen, kun je ook de Bedrijf in de Klas vraagstukken voorleggen. Deze vraagstukken zijn allemaal breed uit te werken, maar ook in de richting van één vak. Zo kunnen verschillende leerlingen samen aan één onderwerp werken.
Hoe je vanuit een vraagstukken naar onderzoeks- en ontwerpvragen komt en hoe je daar bedrijven bij kunt betrekken, lees je hier.
Leerlingen kunnen ook meedoen met Imagination at work. Een scholierenwedstrijd voor leerlingen die een sector- of profielwerkstuk moeten maken. Kinderen maken kennis met actueel onderzoek uit de chemie en life sciences en jongeren krijgen gelegenheid om te werken aan vraagstukken rond overbevolking, voeding, energie, duurzaamheid en klimaat.
Projectweek: verdieping én LOB
Op veel scholen is een projectweek nog een verzameling van losse activiteiten. Maar wat als je de projectweek nu eens zou inrichten rondom één vraagstuk? Leerlingen kunnen dit vraagstuk dan vanuit verschillende kanten bekijken, docenten hoeven alleen hun eigen expertise in te zetten. Het kan leerlingen een breed beeld geven van verschillende sectoren in de samenleving en ze helpen te ervaren welke kant van een vraagstuk zij interessant vinden. In een projectweek is dus ruimte voor verdieping én voor loopbaanoriëntatie.
Lees hier meer over hoe zo’n projectweek eruit zou kunnen zien.
LOB
Om leerlingen te begeleiden in hun loopbaan oriëntatie is het goed als ze kennis maken met werkzaamheden bij bedrijven. Maar hoe zorg je dat leerlingen niet alleen kiezen voor bekende richtingen en alle richtingen een kans geven?
Het werken vanuit Bedrijf in de Klas vraagstukken kan hierbij een uitkomst bieden. Dit zijn verschillende vraagstukken over uiteenlopende onderwerpen (van het organiseren van een evenement, het inrichten van een winkel tot babyvoeding en zelfrijdende vrachtwagens). Binnen ieder vraagstuk verkennen leerlingen verschillende kanten van dat vraagstuk: geschiedenis, maatschappij, financiën, techniek, hoe gaat dat in andere landen, communicatie/marketing, duurzaamheid en wat het met jou doet.
Door met de leerlingen te bespreken welk vraagstuk, welk onderdeel van het vraagstuk en welke aanpak om tot een oplossing te komen (doen, denken, praten enz) hen het meeste aanspreek, ben je weer een stap verder naar de juiste sector-, profiel-, studie- of beroepskeuze.
Ga hier naar de LOB pagina van Bedrijf in de Klas
Het verkennen van zo’n vraagstuk kan – zoals hierboven al staat beschreven – goed in een projectweek gebeuren. Naast (snuffel)stages voor leerlingen zijn andere manieren om kennis te maken met bedrijven zijn onder andere door een bezoek aan een bedrijf of een bedrijvenmarkt, speeddaten of een bedrijvenontbijt. Ook hebben verschillende organisaties videomateriaal waarin beroepsbeoefenaars vertellen wat ze doen.
Een gastles vind ik over het algemeen minder geschikt als LOB-activiteit. Je hebt dan maar één beroepsbeoefenaar en een klas vol leerlingen met ieder hun eigen interesse. Wat wel zou kunnen, is dat een HR-medewerker van het bedrijf over verschillende functies en de sfeer etc binnen het bedrijf vertelt. Als je kiest voor die vorm zou het helemaal mooi zijn als leerlingen verschillende gastlessen krijgen of uit verschillende bedrijven kunnen kiezen.
Bezoek aan een bedrijf
Als je school een Jet-Net (havo/vwo) of TechNet (vmbo) school is, kun je aan de coördinator vragen met welke bedrijven jullie contact hebben. Ook kun je zoeken op gastlessenzogeregeld.nu. Daar kun je op jouw regio zoeken welke bedrijven hebben aangegeven leerlingen te willen ontvangen. Dit zijn voornamelijk technische bedrijven, maar in een technisch bedrijf gebeurt meer dan alleen de techniek. Kijk op deze pagina voor uitleg over welke afdelingen een bedrijf heeft en hoe je dat kunt gebruiken in je onderwijs.
Gedurende het jaar zijn er ook meerdere momenten waarop bedrijfsbezoeken worden georganiseerd. Eind mei/begin juni (zie agenda voor de planning van komend jaar) vind altijd de Dutch Technology Week plaats, waarbij bedrijven uit heel het land hun deuren openen voor leerlingen en studenten. Op deze pagina staat voor een aantal bedrijven vragen uitgewerkt waarmee leerlingen hun bedrijfsbezoek kunnen voorbereiden. Klik op de logo’s van de bedrijven.
In een aantal regio’s organiseert Jet-Net & TechNet de Careerday on Tour. Leerlingen van deelnemende scholen gaan dan op bezoek bij verschillende bedrijven. Kijk in de agenda of en wanneer deze Career Day bij jou in de buurt is.
Bedrijvenmarkt
Bij een bedrijvenmarkt nodig je werknemers van bedrijven uit om hun bedrijf te laten zien aan leerlingen. Voor leerlingen blijft het dan vaak lastig om te zien wat een werknemer dan eigenlijk doet! Heb je dus een bedrijvenmarkt, vraag dan of de werknemers willen laten zien wat zij doen – Hoe ziet hun werkdag eruit? Met welke vragen houden zij zich op een dag bezig? Met wie werken ze samen? Wat gaan ze morgen oplossen?
Wat ook wel gebeurt, is dat je bedrijven uitnodigt in een bepaalde richting om te laten zien wat ze doen. Maar van een technisch bedrijf, kan er dan goed iemand van HRM (personeelsmanagement) staan. Dat zijn geen techneuten, dus wat kunnen leerlingen daar mee? Deze HRMmers zijn voor het bedrijf altijd op zoek naar mensen die bij hun kunnen komen werken. Zij weten dus heel goed wat je moet kunnen om bij het bedrijf te werken. Deze mensen zijn dus minder geschikt voor vakinhoudelijke verdieping (of dat nu financieel of technisch is). Maar ze zijn bij uitstek geschikt om met leerlingen te oriënteren op hun loopbaan. Sterker nog – misschien is het bij zo’n bedrijvenmarkt juist wel interessant om alleen maar mensen van HR te hebben staan. Misschien kunnen leerlingen zelfs een sollicitatiebrief sturen naar de deelnemende bedrijven. De HR-professionals kunnen dan met de leerlingen meedenken of ze bij hen in het bedrijf zouden passen en hoe en tips geven over hoe je een goede sollicitatie doet!
Onder andere Jet-Net & TechNet organiseert ieder jaar voor de scholen die zijn aangesloten door het hele land de Career Day. Hierbij krijgen leerlingen op één dag korte workshops bij verschillende technische bedrijven en vervolgopleidingen. Kijk in de agenda voor de planning van deze Career days.
Speeddaten
Speeddaten met verschillende bedrijven is voor leerlingen ook een mooie manier om op een snelle manier globaal kennis te maken met verschillende beroepen. Bereid dit wel goed voor met de leerlingen en de bedrijven. Welke opdracht geef je de leerlingen? Wat moeten ze aan het einde van de avond ‘opleveren’? Welke vragen kunnen ze stellen/verwachten? Etc.
Misschien kun je ook een keer een andere invulling geven aan de speeddate: laat de leerlingen niet een bedrijf kiezen, maar de bedrijf een leerling. Eventueel kan dit met een ‘dragons’ den’ – leerlingen presenteren zichzelf (van tevoren korte pitch oefenen en eventueel opnemen) aan de HR-managers. Wie zou hen willen aannemen?
Videomateriaal voor LOB
Naast alle bedrijfsbezoeken is het ook mogelijk om met video’s te laten zien wat bepaalde beroepen inhouden. De leerlingen hebben minder gelegenheid om vragen te stellen aan degene die het beroep uitoefent, maar daarentegen heb jij als begeleider wel weer meer mogelijkheden om met de leerlingen in gesprek te gaan over wat ze hebben gezien en wat ze daarvan vinden.
Kijk hier voor tips over inhoudelijk videomateriaal.
- Exact wat je zoekt van C3
Leerlingen die zich oriënteren op een bèta-studie kunnen op deze website terecht voor een studietest en informatie over de verschillende opleidingen. - Schooltv
Op schooltv.nl staan onder andere filmpjes van klokhuis, clipphanger maar ook ‘de Rekenkamer in de Klas’, ‘Dossier Economie’ en nog veel meer. Hier kun je ook ontzettend veel filmpjes over beroepen vinden, voor iedere leeftijd.
Genoeg mogelijkheden dus om iets met een bedrijf te doen!
Kijk ook eens bij